Column. DNA

Op de school waar ik werk wordt veel getrommeld. Het is hoe we bekend staan, het is ook wie we zijn. Bij sommige gelegenheden lopen we in optocht door de buurt en schoolreisjes worden altijd vrolijk trommelend uitgeleide gedaan. Groep zeven leeft aan het eind van ieder schooljaar gespannen toe naar het moment dat ze het stokje over mogen nemen. Het is een mooi ritueel. Naarmate de jaren voorbij gingen werd het makkelijker de ritmes in te slijten. Ze waren in het DNA van de leerlingen geslopen. Ik ben een van de laatste leiders der trommelaars. Er zal na mij misschien nog één collega de traditie hoog houden. Daarna is het over.De teloorgang van het trommelen, evenals het verstoffen van het planetarium en het Orff instrumentarium, is een onbedoeld gevolg van de opkomst van het teamleren. En dat is jammer. Ik ben al zo lang ik lesgeef een pleitbezorger voor teamleren. Vaak vond ik al dat lesgeven op een eiland erg jammer van mijn energie. Dan had ik mijn klas goed geleerd hoe ze zo zelfstandig mogelijk konden werken en vervolgens deed mijn opvolger daar niets op uit, sommigen wilden vaak niet eens weten waar ik zo hard aan had gewerkt, zij koesterden zo hun eigen plannen en opvattingen. Dus toen het teamleren eindelijk voet aan de grond kreeg was ik opgetogen. Beware of where you wish for. Wat ik me niet gerealiseerd had was dat trommelen, balalakai’s bouwen, ‘s avonds met de klas op het dak van de school naar de sterren kijken, circusprojecten organiseren, kortom al die zaken waar ik in het verleden trots op was of het initiatief toe had genomen, in hun oorsprong de initiatieven waren van enkelingen, van enthousiastelingen met een hobby, freaks met een passie. En het eerste dat sneuvelt met al die strak in het gelid geduwde neuzen zijn de dingen die een school in de kern uniek maken. Niet iedereen heeft wat met een circus, met sterrenkunde, met techniek. En dus is de freak, de gepassioneerde eenling, de uitslover zo u wil, met een vaartje uit het onderwijs georganiseerd. Voorgoed over de rand gevallen. Dat heb je nou met al dat teamleren. Nou wil het geval dat ik eigenlijk, zonder dat ik het wist, een freak ben. Ik houd van projecten, van sterrenkunde, van muziek. Maar in de zucht naar doelmatigheid en maakbaarheid worden al deze zaken van het predicaat tijdverspilling voorzien. Ik geloof trouwens echt wel in maakbaarheid maar alleen als er een hamer, een lijmpistool of naald en draad bij komt kijken. Het gevolg is dat alle scholen nu op elkaar lijken. Ze zijn allemaal op doelenjacht, onder leiding van dezelfde coaches, dezelfde begeleiders en met dezelfde uitgangspunten. Zinvol hoor. Heel zinvol. Maar wel van het slaapverwekkende soort.