maandag 2 juli 2018

Column. Weg met de coach.

Ik werk al 43 jaar in het onderwijs en ik heb nog nooit een coach nodig gehad maar nu heb ik er plotseling een! De vrouw die naast me staat op de camping kijkt me verbaasd aan. Ze is duidelijk nog niet gewend aan de wending die haar beroepsmatige leven genomen heeft. Ik dacht echt dat ik op de goede weg was met mijn team, vervolgt ze, ik voerde gewoon beleid uit, ik was er enthousiast over, heb er veel energie in gestopt, maar enkele teamleden zetten de hakken in het zand en toen moest ik plotseling gecoacht worden vanwege mijn aanpak. Ik weet echt niet wat ik anders had kunnen doen. Ik weet ook niet wat ik nou precies met die coach moet, mijn overwicht wordt er natuurlijk zo ook niet beter op. Soms denk ik dat ik maar moet stoppen, zucht ze, er is geen lol meer aan zo. Coaches. Als sprinkhanen zwermen ze over de scholen. Loopt iets niet geheel zoals gewenst, zijn er klachten, blijven de leerresultaten achter: leerkrachtvaardigheden onvoldoende, coach naar binnen. Factoren als groepsgrootte, zware combinatie klassen, een grote hoeveelheid handelingsplannen..ze spelen een marginale rol naast dat allesomvattende ‘handelen van de leerkracht’. Er zullen beslist efficiĆ«nte coaches voorhanden zijn maar door de enorme wildgroei zie ik ook ernstige gevallen van onvoldoende handelingsvaardigheden van coaches. Het ergste zijn de coaches die het beoordelen en het begeleiden door elkaar halen. Een leerkracht die vier A-viertjes overhandigd krijgt waarop competenties staan die allemaal matig tot onvoldoende beoordeeld zijn, verbetert zich niet meer maar neemt als het even kan ontslag of meldt zich wanhopig ziek. Wie coacht de coach? En waarom zijn veel coaches niet bereid om gewoon even voor te doen wat ze met zoveel zekerheid aan bevelen? Teach as you preach. Het is veelal gemakzucht van leidinggevenden die tot dit soort praktijken leidt. Bestuurders en directeuren denken dat ze een probleem ‘aanpakken’ maar het resultaat is afgebrande en overvraagde leerkrachten waarvan een aantal toch in eerdere jaren heel behoorlijk presteerde. En als dat niet zo is dan is het nu vaak rijkelijk laat om nog aan dat begeleiden te beginnen. Je kunt niet eerst mensen eindeloos aan hun lot overlaten en dan ineens de puntjes op de i willen zetten. Er wordt weinig bereikt met een coach die je ‘voor straf’ naar binnen geschoven krijgt. Een beetje directeur kent zijn personeel. Die begeleidt en enthousiasmeert zijn of haar team het hele jaar door en wordt niet overvallen door slechte leerresultaten of een onveilig klassenklimaat in een van de klassen. Dus weg met die coaches. Er is een beter doel denkbaar voor het geld dat hier aan besteed wordt.