woensdag 7 oktober 2020

Column. Regelzucht.

Er waren tijden dat leerkrachten aan niemand verantwoording af hoefden te leggen. Als ze maar zorgden dat ze om half negen op school waren en gedurende de dag geen al te bizarre capriolen uithaalden was het goed. Dat kon natuurlijk wel hier en daar tot uitwassen leiden. Zo had ik ooit een  collega die het kringgesprek oprekte tot het bijna pauze was. Een ander brak lessen af die ze zelf niet leuk vond met de zin: ik heb geen zin meer, ga nu maar wat voor jezelf doen! Het was niet gebruikelijk om van hogerhand in te grijpen. Niet bij de pedagogische en al helemaal niet bij de didactische aanpak in de klas. Dat kan nu echt niet meer. Er is overal regelgeving over. Regelgeving die regelmatig dreigt door te slaan in regelzucht. En leidt tot onnodig verlies van autonomie. Het gaat altijd wat ongemerkt. Je hebt het amper door. Er wordt bijvoorbeeld gevraagd om in de klassenmap bij te houden welke leerstof die dag niet begrepen is. Geen onredelijke vraag denk je. Je noteert namen en onderdelen. Resultaat: geklieder. Dus komen er formats. Resultaat: geblader. Het A3 formulier doet zijn intrede. Ah, daar kunnen we dan meteen ook de blokdoelen in verwerken. Handig. Iedere leerling goed in beeld. Voor je het weet heb je vier van die grote formulieren op je bureau liggen en er een grote administratieve taak bij. Met de vaak uitsluitend uit vrouwen bestaande teams van tegenwoordig is het wat lastig protesteren. De meesten kijken weliswaar wat benauwd als de oekazes over ze heen dwarrelen, mompelen iets binnensmonds tegen de buurvrouw, of iets in de trant van ‘sorry heb ik goed begrepen dat…’ maar optreden? Vragen of het een tandje minder kan met het streven naar maakbaarheid? Nee. Ik kan daar niets meer aan doen. Ik heb mijn leeftijd tegen. Inspraak, draagvlak, afspraken willen maken in plaats van opdrachten uit te moeten voeren… verdwenen in het gat van de geschiedenis. Al was er beslist sprake van een opstandig moment toen ik tijdens een vergadering een map kreeg uitgereikt waarin ik mijn ontwikkeling diende bij te houden. Het ging me niet zozeer om die ontwikkeling als wel om het feit die map leeg was. Na 43 jaar full time lesgeven…leeg! Ik moet in al die jaren toch minimaal een halve meter aan formulieren hebben verzameld. Er heeft een heel leger aan beoordelaars achter in mijn klas gezeten. En bepaald niet omdat ze omissies vonden. Het ging altijd om klein bier. Toch moet ik altijd opnieuw aantonen dat ik kan wat ik kan. Dus kan ik nu weer bij nul beginnen met het verzamelingen van bewijzen van al mijn goede werken.